Onderzoek wijst uit dat de meeste basisschoolleerlingen aan het einde van groep 8 een zware onvoldoende scoren voor hun topografische kennis. De Bosatlas heeft een nieuwe leerlijn ontwikkeld om met succes topografie te leren én te onthouden: De Junior Bosatlas TOPO. De aanpak combineert het opbouwen van een geografisch referentiekader, ‘de wereld in je bol’, met slim gebruik van de atlas. En dat leidt tot topografische kennis die beklijft.

Het PPON-onderzoek – Periodieke Peiling van het Onderwijsniveau in Nederland – dat het CITO iedere tien jaar uitvoert, laat zien dat de geografische kennis van basisschoolleerlingen onder de maat is. “Ondanks alle tijd en energie die scholen steken in het aanleren van topografie, blijkt zelfs het op een kaart aanwijzen van Utrecht veel moeite te kosten. Bij topo denken de meeste mensen aan het benoemen van zoveel mogelijk stippen op een kaart. De Junior Bosatlas TOPO pakt dat anders aan: de leerling bouwt een compact, maar representatief referentiekader van de wereld op, oftewel ‘de wereld in je bol’, en leert daarnaast slim gebruik te maken van de atlas”, aldus Peter Vroege, uitgever Atlassen bij Noordhoff Uitgevers.

Een aanpak die beklijft

Voor het opbouwen van zo’n geografisch referentiekader leren kinderen met behulp van gevarieerde oefeningen 300 zorgvuldig geselecteerde namen: 100 voor Nederland, 100 voor Europa en tenslotte 100 voor de wereld. Zo ontstaat in het hoofd van leerlingen een ‘wereld in je bol’.  Dankzij het opgebouwde kaartbeeld kunnen ze de nieuwe plaatsen snel verbinden met namen die ze al in hun hoofd hebben. Een onbekende plaats ligt in een land dat ze al kennen, langs een rivier die ze al geleerd hebben of vlakbij een bekende hoofdstad.

In deze aanpak gaat het niet alleen om het aanleren van de 300 TopoToppers, maar ook om het bijbrengen van atlas- en kaartvaardigheden. Want pas als je je weg weet in de atlas, ligt de wereld aan je voeten.

Peter Vroege: “We zijn zo gewend geraakt aan het gebruik van geografische hulpmiddelen als internet en routeplanners dat we het nut van topografische kennis  bijna vergeten. Toch is een geografisch referentiekader onontbeerlijk, ook bij het interpreteren van routekaarten en satellietbeelden op internet.”

Droog ‘stippen’ opdreunen? Verleden tijd!

De leerlijn is uitermate geschikt om zelfstandig te gebruiken. Leerlingen gaan aan de slag met taken, op papier en online, die aansluiten bij hun eigen leervoorkeuren. Van blinde kaarten tot puzzels, van fotospeurtochten tot topo-quizzen. Stuk voor stuk speelse leervormen die uitnodigen tot verder oefenen. 

Kijk voor meer informatie op www.juniorbosatlastopo.nl