Veel leerlingen vinden het moeilijk om een gestructureerde tekst te schrijven. Tekstverwerkingsprogramma’s, zoals Word, bevatten standaard een hulpmiddel om schrijven te ondersteunen: de outline-tool. Uit onderzoek van promovenda Milou de Smet blijkt dat het gebruik van zo’n tool leidt tot beter uitgewerkte en gestructureerde teksten. Zij adviseert dan ook om leerlingen te leren hoe ze zo een tool kunnen gebruiken bij het schrijven. En dan niet alleen voor Nederlands maar ook voor andere vakken. Op vrijdag 31 januari 2014 verdedigt ze haar proefschrift getiteld Composing the unwritten text bij de Open Universiteit in Heerlen.

Experimenten

In vier verschillende experimenten liet De Smet leerlingen betogen schrijven mét en zónder outline-tool. Voor haar experimenten ontwikkelde De Smet ook lessenreeksen over het schrijven van argumentatieve teksten en het maken van een tekstplan. Leerlingen blijken uit zichzelf meestal geen tekstplan te maken. Vóór het schrijven een tekstplan maken met een elektronische outline-tool helpt leerlingen met het organiseren en uitwerken van hun teksten. Maar ze moeten wel expliciet instructie krijgen.

Betere teksten

Uit de experimenten blijkt dat het gebruik van de outline-tool betere teksten oplevert als leerlingen moeten schrijven over een onderwerp waarover ze vooraf niks wisten. Als ze een tekst moeten schrijven over een onderwerp waarover zij het uitgebreid in de klas hadden gehad, dan maakt het geen verschil of zij wel of niet eerst een plan maakten met de outline-tool. 

Oefening baart kunst

De effecten zijn vooral zichtbaar bij leerlingen die voor de tweede keer met de outlinetool schrijven. Hoe meer ze oefenen, hoe makkelijker het schrijven ze afgaat (minder mentale belasting). Docenten kunnen de leerlingen dan ook het best aanmoedigen om de outline-tool niet alleen te gebruiken bij de lessen Nederlands, maar ook als ze iets moeten schrijven voor vakken als geschiedenis, economie en biologie.