De scholen van deze vier schoolleiders scoren hoog op werkgeluk in het onderzoek van Klassewerkplek. Deze basisscholen hebben geen vacatures open staan en een laag verzuim. Er heerst geen lerarentekort. Lees in dit artikel hoe deze scholen de impact van corona op het onderwijs hebben ervaren.  

Door: Paul Baan

WAT IS KLASSEWERKPLEK?
Klassewerkplek is een onderzoek dat wil bijdragen aan een oplossing voor het lerarentekort, door voorbeeldscholen aan te dragen waar het voor leerkrachten ideaal is om te werken. Op die scholen zou de uitstroom van leerkrachten minimaal moeten zijn. De belofte van Klassewerkplek is om deze scholen te ondersteunen met de werving, mochten ze toch vacatures hebben. En wat blijkt: Klassewerkplekken hebben niet tot nauwelijks vacatures. Zijn zij immuun voor de problemen van het lerarentekort? Wellicht. In ieder geval past het goed bij de slogan van Klassewerkplek. Want een Klassewerkplek, dat is een school waar leerlingen overgaan, en leerkrachten blijven zitten.

Wanneer je in gesprek gaat met Angél, Mirjam, Berenike en Manja, merk je al snel dat ze meer gemeen hebben dan alleen hun rol als schoolleider. Het is niet voor niets dat zij uit het jaarlijkse Klassewerkplek-onderzoek van 2020 naar voren kwamen als voorbeeldschool. Leraren waarderen hun werk op deze scholen met hoge scores op allerlei thema’s rondom werkgeluk.

Er voordeel uit halen

Als we met hen spreken over de impact van de schoolsluiting (en -heropening) als gevolg van corona, zijn ze ook opvallend eensgezind. Natuurlijk was het in allerlei opzichten een nare periode, maar de schoolleiders zagen ook veel mooie zaken. Angèl is stellig: ‘Wij gaan voordeel halen uit deze ellendige periode, we gaan echt een paar zaken vasthouden.’

Ook Manja herkent de positieve effecten van de periode met afstandsonderwijs en de heropening met opgesplitste klassen: ‘In die tijd hoorde je vaak dat leraren weer écht toe kwamen aan lesgeven, dat ze weer aandacht hadden voor de leerlingen. ‘Hiervoor ben ik leraar geworden’, vertelden ze me vaak.’

De schoolleiders hebben het steeds over professionals als ze het over leraren hebben. Over personen met kwaliteiten en de wens om het beste onderwijs te bieden voor de leerlingen die hen zijn toevertrouwd. In die ambitie (én ontwikkelbehoefte) moet je als schoolleider ondersteunend zijn, zo stellen ze.

Focus op harde vakken

Angèl zag in deze periode dat leraren veel beter zicht kregen op de individuele behoeftes van de leerlingen. ‘Bovendien hebben we noodgedwongen gefocust op de harde vakken, wat uiteindelijk een hoop rust gaf. Het grote belang van aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling en de ontmoeting onderling hebben we enorm gemist. Maar we zijn de afgelopen jaren overspoeld met allerlei sociaal maatschappelijke problemen die er op het bordje van de basisschool even bij kwamen en veel tijd vergen. Die focus die we nu hebben kunnen herpakken, moeten we zien vast te houden.‘

De schoolleiders waarschuwen wel voor de impact van – daar is ‘ie weer – het lerarentekort. Met het lerarentekort is het al lastig genoeg om de klassenbezetting rond te krijgen, terwijl we nu hebben ervaren hoe goed onderwijs kan zijn als je in kleinere klassen werkt. Dat zullen we dus helaas weer moeten opgeven.

Passie voor het vak

Wel is het cruciaal om aan te sluiten bij de ruimte die de leraren ervaren hebben om goed onderwijs te geven. Manja benadrukt het belang van het geven van die ruimte: ‘Je wilt dat leraren dat gevoel kunnen vasthouden, dat ze de ruimte krijgen om die passie voor het vak te uiten.’ Volgens Angèl is die ruimte keihard nodig om de kwaliteit van het onderwijs te kunnen blijven bewaken, door bijvoorbeeld de ruimte te hebben om bij elkaar te kunnen blijven kijken naar de lessen.

Lees het artikel in zijn volledigheid terug, en kijk uit voor het opvolgende artikel op Onderwijsvanmorgen.nl