Dat er door de coronacrisis veel veranderd is, is wel duidelijk. Scholen sloten hun deuren voor lange tijd, leerlingen bleven thuis en lessen en colleges vonden online plaatsen. Door het virus zijn scholen gedwongen het onderwijsprogramma aan te passen en gaat bijvoorbeeld de Centrale Eindtoets in het primair onderwijs niet door. Daarom heerste er in maart de angst dat de opleiding van miljoenen kinderen in Nederland in gevaar komt door de coronacrisis, ondanks dat het lesgeven op afstand naar tevredenheid verliep volgens ouders en schoolleiders. Vanwege de angst voor studievertraging, onderwijsachterstanden en een groeiende onderwijsongelijkheid, trok het kabinet bijna 500 miljoen extra uit voor het onderwijs in de coronacrisis.

Uit onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs blijkt dat het – ondanks de inspanningen die scholen en instellingen in de afgelopen periode leveren om onderwijs op afstand te kunnen aanbieden – in het gehele onderwijsveld maar deels lukt om te voldoen aan de kerntaken van het onderwijs. De onderwijsinspectie deed in april 2020 een representatieve steekproef van besturen en management van 865 scholen, instellingen en samenwerkingsverbanden. Zo komt naar voren uit het onderzoek dat afstandsonderwijs beperkingen kent, omdat er bijvoorbeeld een verlies is aan leertijd. Bij met name jonge kinderen is het verlies aan leertijd hoog: in het basisonderwijs halen leerlingen nog geen 50 procent van de onderwijstijd, schatten ondervraagden in.

Nu gaat Nederland met de versoepeling van de coronaregels weer langzaam van het slot af en dat betekent dat scholen weer moeten nadenken over hoe ze in de komende periode willen gaan lesgeven; offline of online. Het merendeel van de basisscholen leraren ziet een volledige heropening voorlopig niet zitten, blijkt uit een peiling van onderwijsbond AOb. Ook jongeren worden door het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) gevraagd om mee te denken over bijvoorbeeld de inrichting van de anderhalve-metersamenleving.

Waar het speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs al vanaf 11 mei weer volledig open zijn en basisscholen al enige tijd weer gedeeltelijk open zijn, openen scholen in het voortgezet onderwijs pas op 2 juni weer hun deuren. Scholen in het voortgezet onderwijs zorgen zelf voor de praktische invulling van de opening, volgens de richtlijnen van het RIVM. Uit rondgang van Trouw blijkt dat middelbare scholen tot de zomer maar beperkt openblijven, het online onderwijs behouden en kiezen welke leerlingen weer fysiek naar school mogen. Hierbij hebben kwetsbare kinderen prioriteit. Basisscholen zijn per 8 juni weer volledig opengegaan. Dat vindt CNV Onderwijs goed nieuws. Toch maken ze zich zorgen om de praktische uitvoering.

De VO-raad laat weten dat scholen in het voortgezet onderwijs meer duidelijkheid willen van het kabinet over de coronamaatregelen na de zomervakantie. Nu is namelijk nog onduidelijk of de huidige coronamaatregelen ook nog blijven gelden na de zomervakantie.

Voor het hoger onderwijs geldt dat de versoepeling van de maatregelen nog wordt onderzocht, laat Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationalisering in onderwijs, weten. Fysieke locaties van hogeronderwijsinstellingen zijn nog gesloten voor onderwijs. Vanaf 15 juni mogen hier weer beperkte onderwijsactiviteiten plaatsvinden, meldt Rijksoverheid. Denk hierbij aan praktijklessen, examens, tentamens en begeleiding van kwetsbare studenten waarbij online lesgeven minder passend is. Volgens voorzitter Maurice Limmen van Vereniging Hogescholen is dat een geweldige uitkomst voor iedereen. “Zo helpen we zoveel mogelijk studenten zonder vertraging naar hun diploma of het volgende studiejaar”, aldus Limmen.