Alles wat je in je mars hebt in je eigen hand

Al je vaardigheden, competenties en ervaringen keurig in een digitale kluis waarvan alleen jij de sleutel hebt; en alleen jij bepaalt wie wanneer welk deel van je portfolio in mag zien. Volledig AVG-proof! OMO Scholengroep Helmond rondde onlangs een zeer aansprekende pilot af en gaat nu met leerlingen in de praktijk aan de slag. De jongeren gaan een leven lang profiteren van deze innovatie.

Auteur: Perry Vermeulen. 

“We zijn er in Helmond al een aantal jaar mee bezig”, stelt Wim Pelgrim, docent maar vooral ook digitale pionier en onderwijsvernieuwer. “Resultaten van leerlingen zijn nu nog versnipperd over allerlei bronnen; dat moet beter kunnen: veilig in hun eigen hand. We zien ook dat een bepaald type leerling het lastig vindt om zichzelf te verkopen aan een potentiële werkgever. Niet voor niets gaan we dit project beginnen met leerlingen van Praktijkschool Helmond. Vertellen wat ze in hun mars hebben, is voor hen vaak een brug te ver.”

Open Badges en blockchain

Deelnemende jongeren krijgen de beschikking over een toegankelijke app. Een kluis waarin data wordt verzameld uit allerlei applicaties die binnen de school worden gebruikt. Leerlingen hebben namelijk al veel data over zichzelf, daar hebben ze zelf nauwelijks een benul van. Die data wordt vervolgens visueel gemaakt via Open Badges. “Denk aan de badges die we kennen bij de scouting”, legt Wim uit. “Op het uniform van een scout zie je allerlei insignes die iets zeggen over de vaardigheden: in één oogopslag zie je bijvoorbeeld dat iemand goed knopen kan leggen of een cursus heeft gevolgd bij de brandweer. Ook gesprekspartners uit Groningen of Parijs snappen die emblemen. Een efficiënt systeem dat we nu digitaliseren voor onze leerlingen.

We werken met de Open Badges-standaard. Denk bij ons project aan badges waarop staat: Samenwerken niveau 3, vorkheftruckcertificaat, Engels niveau B1. Zeg het maar, de mogelijkheden zijn eindeloos. Schoolvakken, competenties, vaardigheden… En wil je als decaan, loopbaanbegeleider of werkgever meer weten over een specifieke prestatie? Klik dan op de badge.”

Het projectteam waakt voor wildgroei en geeft – nog belangrijker – een hoge prioriteit aan de veiligheid van de innovatie. Dankzij een combinatie van open standaarden en blockchaintechnologie gaat het om een uiterst betrouwbaar systeem. Als eigenaar van het portfolio kun je dus niet zelfstandig allerlei badges toevoegen of niveaus opkrikken. Iedere badge kent een soort digitale vingerafdruk die is opgeslagen op blockchain, waardoor betrokken partijen de authenticiteit van informatie kunnen verifiëren. En het gaat bovendien om een systeem dat geen centrale opslag kent, en dus volledig voldoet aan de AVG.

Je talent inzichtelijk

Leerlingen kunnen met hun badges informatie delen met bijvoorbeeld een werkgever, waarbij deze tijdelijk toegang heeft tot (een deel van) de kluis. Wim: “Wat we aan het doen zijn, is uniek in Nederland. Een uniforme standaard waarmee leerlingen naar vervolgonderwijs of werkgevers kunnen stappen. Een ideaal vertrekpunt voor gesprekken. Om nog maar niet te spreken over alle latente vaardigheden: veel leerlingen zien zelf niet eens hoeveel ze zijn gegroeid. Een cijfer voor een examen is heel concreet, maar hoe sterk zijn bijvoorbeeld je sociale vaardigheden? Of je probleemoplossend vermogen? We gaan helpen met één duidelijke standaard waarbinnen alles overzichtelijk wordt gepresenteerd.”

Het is fijn dat we er in beginsel de Praktijkschool-leerlingen mee helpen, maar dit systeem werkt voor een veel bredere doelgroep. En denk ook internationaal. Stel, een Chinese student komt hier een jaar bij Fontys studeren. Hoe controleer je zijn verleden? Misschien heeft die zijn eigen diploma wel ontworpen, in een extreem geval. Met onze standaard bouw je veiligheid in. Laat je verleden maar zien!” Het systeem moedigt aan tot een Leven Lang Leren. Informatie van de kinderopvang? Rekenapplicatie gebruikt op de basisschool? Portfoliosoftware van de middelbare school? Relevante cursus gedaan of een aanvullende opleiding gevolgd? Functioneringsgesprek gehad? Super: nieuwe badges.

Aan de slag

De app is inmiddels klaar. Deze wordt op 20 januari gepresenteerd op de Praktijkschool Helmond, een mooi succesmoment binnen een langdurig proces. Vereniging OMO, waartoe OMO Scholengroep Helmond met vier middelbare scholen behoort, zorgde voor onder meer de financiering, naast het SIDN Fonds en Factom. “Maar alleen kunnen we dit project nooit tot een succes maken”, beseft Wim. “We werken met Sphereon, een softwarebedrijf met veel ervaring op het gebied van blockhain. Maar ook Volution werkt mee, een organisatie die digitale leermiddelen aanbiedt die het gepersonaliseerde onderwijs ondersteunen. En dan hebben we in Helmond ten slotte een hele fijne partner in Senzer, het werkbedrijf voor de regio, dat dagelijks duizenden helpt aan een zinvolle baan of maatschappelijke participatie en hun softwarebouwer Matchcare.”

Er zijn al diverse organisaties geïnteresseerd in het project, binnen en buiten het onderwijs. Hoe goed het systeem nu al werkt? In december en januari gaan de eerste leerlingen testen. Wim is benieuwd naar de feedback. “We zullen verrassende reacties krijgen, daar zijn we zeker van. Dingen waar we zelf nog niet aan hebben gedacht. Spannend, we gaan ongetwijfeld veel leren van de doelgroep. Stap 1 is nu gezet; we zijn helemaal klaar voor de volgende.”

Inzicht

“Het gaat voor ons om veel meer dan alleen informatie-uitwisseling over het profiel van een leerling. Onze leerlingen zijn niet bewust bezig met hun toekomst. Die zien alleen maar het hier, het vandaag. Het is belangrijk dat ze ervaren dat vaardigheden van nu, meegenomen worden naar volgende stap in je leven, het arbeidsleven. Je doet het ergens voor. Badges in je app kun je laten zien aan een werkgever: kijk eens wat ik kan. ‘Wow, zit jij al op samenwerking 2? En hoe kunnen we hier naar 3?’ Onze competenties en die van Senzer zijn in lijn gebracht, meer dan ooit spreken we straks dezelfde taal. Zo kunnen ze bij Senzer de competenties die leerlingen op school hebben opgedaan verder ontwikkelen. Het is wat mij betreft op veel niveaus een flinke vooruitgang in vergelijking met het papiertje waarmee iemand nu slaagt. De mogelijkheden zijn eindeloos!”

Joost Jacobs
Onderwijsmanager Praktijkschool Helmond

Wilt u aanwezig zijn bij de presentatie op 13 januari 2020 op de Praktijkschool Helmond? Meld u dan aan via deze link. 

Bron: Vermeulen, P. (2019). Alles wat je in je mars hebt in je eigen hand. Van12tot18, 29(12), 30-31.